SCHIEDAM - Dat de voorraad fossiele brandstoffen eens opraakt weet eenieder. Dat er legio methodes zijn om alternatieve energie te creëren is ook duidelijk. Windmolens, zonnepanelen, het benutten van de getijden: het kan allemaal. Actueel en praktisch is het aanwenden van restwarmte die vanuit de industrie wordt aangeleverd. Warmtestation Groenoord is daarvan een kersvers voorbeeld.
In 2021 ging het project van start. Eerst enkel nog in professionele breinen verschoven de ideeën rap naar de tekentafel en zo verder tot de bouw van een pand en het aansluiten van de eerste woningen. Dat ging overigens wel gepaard met enige technische hobbels.
‘Een storing duurde soms een halve dag,’ weet Eneco-gids voor één dag en opzichter Arnoud Molendijk. ‘De crux zat hem in het beperkte aantal aansluitingen op dat moment (4 december 2024, red.). Slechts 200 woningen tapten toen warmte af. Dat is hetzelfde als met een Maserati proberen 20 km/h te rijden; het valt niet mee en vereist een specifiek Fingerspitzengefühl. Nu zijn er 1.300 aansluitingen gerealiseerd en zijn we nagenoeg storingvrij. Op termijn (circa 10 jaar, red.) streven we er naar dat zo’n 5-7.000 afnemers zijn aangesloten. ’
De Schiedamse warmte komt van de AVR aan de Rozenburgse Torontoweg. Vandaag mik je je afval weg, morgen heb je er dus energie/warmte van. Zo ongeveer in het kort. Eneco zegt al wel op zoek te zijn naar nog meer verstrekkers (ook tegen betaling, red.) van restwarmte. Denk hierbij aan raffinaderijen en andere warmte opwekkende industrie.
Tussen 2022 en 2024 legde Eneco een warmtenet in Groenoord aan en is het Warmtestation aan de Groenoordstraat, net buiten de wijk niet ver van het zwembad, gerealiseerd. In december 2021 zijn de eerste voorbereidingen in de wijk en de directe omgeving getroffen.
De warmte komt, we schreven het al, van Afvalverwerking Rotterdam en heeft een temperatuur van 105ﹾ Celsius. De hoofdleiding gaat naar Rotterdam. Daar worden circa 50.000 woningen van warmte voorzien. De temperatuur die de woning binnenkomt slingert tussen de 85 (winter) en 65 (zomer) graden Celsius. Het “mengen” van de temperatuur gebeurt op het Warmtestation met (drie) warmtewisselaars. Verder in het station vind je drie (gasgestookte!) vlampijpketels. Die zijn er als ruggensteun in gevallen van nood en worden eens per maand getest op paraatheid. Verder drie tanks van elk 110 m3 en gevuld met water. En net als thuis zijn er ook de bekende rode expansievaten: vier stuks.
Het onbemande station oogt als de machinekamer van een schip. Maar dan een schip dat niet vaart. Vanuit Rotterdam wordt met camera’s en het aflezen van apparatuur het Schiedamse station permanent in het oog gehouden. Arnoud Molendijk: ‘Als er onverhoopt een storing is zijn we binnen het kwartier in Schiedam.’
De warmte verlaat het station via een geïsoleerde pijp met een diameter van 300 mm. Hieromheen “zwarte isolatie” van 120 mm dik. Al met al een pijpleiding van 540 mm. ‘Het warmteverlies onderweg is verwaarloosbaar,’ aldus Arnoud Molendijk. ‘Dat loopt niet verder op zo’n 0,3ﹾ Celsius.’ Heeft de warmte zijn werk gedaan in woning of anderszins een gebouw, dan gaat het “lauwe” water terug naar het station voor her-opwarming, enzovoorts. In de wijk zelf zijn nog her-en-der tussenstations voor de thermische finishing touch.
Momenteel telt Nederland zo’n twintig Warmtestations onder auspiciën van acht beheerders gelijk Eneco. Het ingraven van de leidingen was een lastig karwei. Immers er moest rekening worden gehouden met bestaande voorzieningen op het gebied van gas, water en elektriciteit. ‘Maar het is gelukt.’
Nu nog is wijk Groenoord dé afnemer. Straks volgt wellicht Nieuwland. Op termijn wordt de hoofdleiding doorgetrokken naar Den Haag en nog later zal ook Leiden worden aangesloten.
De huidige ringleiding loopt vanuit he Warmtestation via de Prinses Beatrixlaan richting Laan van Bol’Es. Van daaruit een vertakking zuidwaarts, terwijl het andere stuk van de leiding naar de Beethovenlaan gaat tot aan de Vivaldilaan. Daar een splitsing: één tak gaat richting Mozartlaan, terwijl de andere tak via de Eduard van Beinumlaan weer naar de Laan van Bol'Es gaat en dan weer terug naar het Warmtestation.
Om meer abonnees te werven zou het Eneco sieren om niet al te pietluttige kortingen te verstrekken. Een warmwaterpomp plus aansluiting kost namelijk al snel zo 'n EUR 5.000,- en niet ieder gezin heeft dat bedrag beschikbaar voor deze transitie.
Tekst en fotografie
Peter Joore
Fotobijschriften
1. Het Warmtestation
2.
3.
4. Het huidige netwerk
