SCHIEDAM - Het fenomeen Repair Café zag in 2009 in Amsterdam het levenslicht. Op dit moment zijn dat er 4.500 wereldwijd. Vrijwel iedere dag start er ergens op deze planeet een nieuwe. Martine Bosma uit Amsterdam-Oost, een journaliste met een duurzaam hart, ergerde zich aan de wegwerpmaatschappij. Iets dat kapot is kun je immers vaak repareren. Weggooien is dan zonde.
Zij wist vanuit het betere onderbuikgevoel dat er genoeg handige mensen waren, gezegend met twee rechterhanden, die beroepsmatig of vanwege hobbyisme hun hand juist niet omdraaiden om de kapotte frituurpan, koffiezetter, mixer, printer, stofzuiger of accordeon te repareren. De kunst was die enthousiastelingen op te sporen en bijeen te brengen in wat nu bekend staat als het Repair Café.
Repair Café Schiedam
Maar genoeg over het hoofdstedelijke initiatief. We reizen een kleine tachtig kilometer zuidwaarts en komen uit bij Seniorenwelzijn aan de Nieuwe Damlaan 818. In september 2014 hoorde de toen kersverse pensionado Jan Bostelaar op de radio van dit fenomeen. Hij besloot er zijn licht op te steken en niet veel later was ook Schiedam een Repair Café rijker. In aanvang ondersteund en wegwijs gemaakt door de Vlaardingse broeders die hem een jaar eerder waren voorgegaan.
Jan Bostelaar: ‘We zitten vanaf dag één op deze stek. Een prima plek en er is zelfs ruimte om - als de reparatienood hoger wordt - intern uit te breiden. Seniorenwelzijn vond het direct een goed idee. We konden beginnen en de eerste handige donders meldden zich al snel. Gezien het zeer lage verloop dat er vanuit de technische vrijwilligershoek is, mogen we opmaken dat het hier ook gezellig “werken” is.
Wel zijn we altijd op zoek naar nog meer vrijwilligers die weten van hoeden en randen als het gaat om reparatie van (voornamelijk) huishoudelijke apparatuur. De ploeg wordt toch een stukje ouder en aanvulling van onderaf is nooit weg.’
Frequentie
Het Repair Café houdt iedere derde zaterdag van de maand Open Huis. Behalve in de vakantiemaanden juli, augustus en feestmaand december. Die derde zaterdag heeft namelijk altijd raakvlakken met kerstmis. Op die zaterdagen is iedereen welkom om de kapotte broodrooster, draaitafel of wat dan ook, te laten repareren. Sinds kort is er ook het Reshare Café. Daar kun je overtollige spullen uitzoeken. Ook nieuw is Repair Café on Tour. Dat is speciaal voor mensen die slecht ter been zijn of een loodzwaar apparaat hebben. Die buitenploeg bestaat altijd uit twee vrijwilligers. Dit om misverstanden te voorkomen.
Reparatie aan huis geschiedt overigens na een korte screening door Seniorenwelzijn. Dit om misbruik te voorkomen. Immers een apparaat dient echt zwaar of lastig te vervoeren te zijn en/of de aanvrager minder mobiel.
Een ander selectiecriterium is dat het apparaat in kwestie niet nagelnieuw is en kan worden gerepareerd. Jan Bostelaar: ‘Als de reparatie meer kost dan de dagwaarde van het apparaat kunnen wij aan de slag. Dat is geen exacte wetenschap. Natuurlijk. Meer een gevoelskwestie.’
De enige kosten die het Repair Café in rekening brengt zijn die van vervangende onderdelen die eventueel dienen te worden besteld om het apparaat in kwestie weer gangbaar te maken. De reparaties op zich zijn altijd gratis.
Reparatiegemiddelde
Jan Bostelaar: ‘Ons team bestaat uit 35 vrijwilligers. Daarbij ook dames die herstelwerkzaamheden verrichten aan kleding of andere uit stof bestaande zaken als lakens, slopen en ga zo verder. Voor dat laatste zijn er drie naaisters die weten van de naald en de draad.
Al-dan-niet met de hand of de naaimachine.Verder hebben wij een zeer gevarieerde ploeg kundige, veelal gepensioneerde, mensen zoals elektrotechnici, ICT specialisten, zelfstandigen, een(oud)burgemeester, een accountant, docenten, een arts, fysiotherapeut, ingenieurs enz., allemaal mensen die iets met duurzaam hebben en handig zijn.
We hanteren het systeem: wie het eerst komt, het eerst wordt geholpen. Bij binnenkomst dien je je eerst te melden bij onze dame aan de “balie”. Die schrijft je in. Dat inschrijven betekent dat je apparaat en wat er aan schort wordt genoteerd. Dan krijg je een volgnummer en als je aan de beurt bent wordt je naam en nummer omgeroepen.
Per zaterdag verrichten we zo’n 60-70 reparaties. Hiervan wordt circa 70% opgelost. Dat gemiddelde is trouwens niet typisch Schiedams. Alle Repair Cafés draaien zo succesvol.
We zijn op zaterdag Repair Café-dag open van 09.30 t/m 12.30 uur. Aanleveren van defecte apparatuur kan tot 11.00 uur. Die restrictie is er omdat er ook tijd nodig is om te repareren, natuurlijk. Soms een fluitje van een cent en in andere gevallen kan er zelfs een uur werk aan kleven.’
Gezien het succes van het Repair Café is er ook al een tweetal dagen in Kethel gerepareerd. ‘Ook daar gaan dingen stuk.’
De vrijwilligers krijgen na afloop om 12.30 uur van het Repair Café een broodje en een kopje melk dat wij halen uit ons spaarvarken met vrijwillige bijdragen. Even bijkletsen en lastige of bijzondere reparaties doornemen. Dat komt de sociale cohesie ook ten goede: je leert je “medemonteurs” wat beter kennen en je leert er ook weer van.
Jan Bostelaar: ‘Er zijn er ook die zijn zo fanatiek, noem het beroepseer, die nemen een apparaat mee naar huis om daar verder te zoeken tot een probleem of storing is verholpen. En als je vraagt waarom zeggen ze: “Tijd zat en ik vind het leuk om te doen.”
Repair Café Schiedam
Nieuwe Damlaan 818
3118 AC Schiedam
Telefoon: 06 5130 6949
E-mail: repaircafeschiedam@gmail.com
Website: www.repaircafeschiedam.nl
Openingstijden
Iedere derde zaterdagochtend van de maand, met uitzondering van juli, augustus en december, van: 09.30 t/m 12.30 uur. Aanleveren defecte of niet-werkende apparatuur kan tot 11.00 uur.
Tekst
Peter Joore
Fotografie
Jan Schrijver
Fotobijschriften
Onder en boven: Jan Bostelaar
Midden: diverse vrijwillige "monteurs" nijver aan het werk
