Het stuk heeft als ondertitel meegekregen: de wording van een werkende museale moutwijnbranderij & museum van het  Nederlands Gedistilleerd in Schiedam het DNA van het huidige Jenevermuseum.

De presentatie vond plaats in het Jenevermuseum aan de Lange Haven 74. Zij hebben als een reüniegroepje van oud- collega's een chronologisch verslag op papier gezet over de historische noodzaak en de wording van het museumproject.

Het is een aardig compleet document geworden waarin ook 'de tijdgeest', vanaf het eerdere jubeljaar 1975 (Schiedam 700 jaar stadsrechten) wordt geschetst. Waarna de tijdlijn wordt beschreven vanaf de initiatieffase in 1984 tot aan de opening in 1996, inmiddels zo'n kleine 30 jaar geleden. Op basis van wat zij nog wisten en aan documenten beschikbaar was.

Genoemden waren destijds in volgorde bedrijfsleider
Restauratiewerkplaats Schiedam, bouwer van de branderij, directievoerend architect, initiator en projectmanager en projectarchitect. Zij dachten dat het ook voor het Jenevermuseum interessant zou zijn om die ‘eigen historie’ te kennen. Idem voor de Molenstichting en De Restauratiewerkplaats die daar nauw bij waren betrokken en uiteraard voor het Gemeentearchief als het collectieve geheugen van de stad.

De publicatie geeft een chronologisch overzicht van de eerste ideeën tot en met de uitvoering en opening van het Nederlands Gedistilleerd Museum en alle hobbels die daarbij genomen moesten worden. Het volgt de ontwikkelingen vanaf 1984 tot de opening van het Nederlands Gedistilleerd Museum De Gekroonde Brandersketel in 1996. Het is daarmee een document dat inzicht biedt in de aanpak van het omgaan met uniek Nederlands cultureel (immaterieel) erfgoed.

Mooi te zien dat bijna 30 jaar later het museumproject, omgedoopt tot 'Het Jenevermuseum' met werkende moutwijnbranderij is geëvolueerd en levendig functioneert, zowel in toeristisch als museaal opzicht.

Het is een verslag geworden op het snijvlak van privaat en publiek vandaar dat zij de oplage en idem het gezelschap klein wilden houden. De voorzitters en directie van de genoemde instellingen en de gemeentearchivaris waren erbij. Verder nog  enkele oud-collega's. Arij Groenewegen, directeur van het Jenevermuseum, was gastheer.

Geen jubel, maar museum in gevarenzone
Het moment van presenteren van de Chronologie beloofde een opmaat te worden naar de viering van het 30-jarig bestaan van het museum. Die mijlpaal is ijs en weder dienende eind mei volgend jaar. De realiteit is echter dat er allerminst sprake is van een juichstemming,  daar het museum zich door de wijze waarop de gemeente het komende 'ravijnjaar' heeft vertaald naar het cultuurbudget, in de gevarenzone bevindt. Dit trieste feit wordt met een spandoek op de voorgevel waarop de noodkreet 'Jenever terug  in het basispakket' onder de aandacht gebracht.

De leden van de  reüniegroep hebben aan de wieg gestaan van dit museumproject en wijzen op de historische noodzaak waaruit het is ontstaan. Ook hebben zij het brede draagvlak inzichtelijk gemaakt, zowel in geld als emotioneel, bij de realisering van de plannen. Zij hebben toen als naschrift onderstaand statemen geschreven.

Statement 
De samenstellers hebben met spijt kennis genomen van het feit dat het museum, door de boude oplossing die het gemeentebestuur heeft gekozen om de financiële problemen van het zogenaamde ravijnjaar op te vangen, qua gemeentelijk subsidie in zwaar weer verkeert.

Dit heeft node geleid tot de noodkreet: Jenever terug in het basispakket. Het is niet in de eerste plaats aan hen als oudgedienden om daar een antwoord op te vinden. De noodkreet van het museum onderschrijven wij volledig.

Formule
Jenevermuseum met werkende traditionele Schiedamse moutwijnbranderij
Distilleerderij heeft zich bewezen
Uit dit verslag blijkt uit welke historische noodzaak het museumproject is geboren. Het brede draagvlak en de bekroning door de Europese Unie.

Compliment aan huidige management en bestuur
Het museum heeft de beloften van toen ruimschoots waargemaakt. De bezoekersaantallen zijn gegroeid. En het aandeel eigen inkomsten uit commerciële activiteiten, op het snijvlak cultuur/commercie is hoger dan ooit gedacht.

Het jaar 2025: 750 jarig bestaan Schiedam
Het Gedistilleerd speelt hierbij een hoofd- en een bijrol. Zowel als sfeermaker in de stad en als coulisse in de vorm diverse herbestemde monumenten en als toeristische bestemming met het ‘Distillers District’. Het is niet te zeer gewaagd te stellen dat het nooit zo ver zou komen zonder initiatief en realisatie van het museumproject met werkende moutwijnbranderij.  

Dat  vrijdagavond 12 september op de stoep van het Jenevermuseum en branderij De Gekroonde Brandersketel met groot spektakel de Landelijke Open Monumentendagen van start gingen kan hier ook niet los van worden gezien. Het motto: Gebouwd om te Blijven! Onwillekeurig denken we terug aan die avond, ruim 40 jaar eerder, donderdag 28 februari 1985. De enorme brand. Gebouwd om te Blijven? Dat is het resultaat van alle inspanningen. 

Voortbestaan werkende moutwijnbranderij
Uniek in de wereld: komt voortbestaan helaas op de tocht te staan
Maar als ook in de museale branderij wegens zuiniging op de personeelskosten de vuren onder de ketels voorgoed doven, wat zomaar zou kunnen, is de ziel eruit en is de geloofwaardigheid vernietigd.

Dat dit voor een gevoel van spijt oplevert is één ding. Maar het gaat veel verder. Volgens ons gaat het hele verhaal dan uit als een nachtkaars. Er ontstaat een neerwaartse spiraal met nog negatiever neveneffecten. Misschien zelfs sluiting van Molenmuseum De Walvisch. Op die manier gaat verloren gaan wat met veel inzet en toewijding is opgebouwd. Niet enkel sociaal gezien geldt dit ook op cultureel gebied en ook het toerisme krijgt een opdoffer waar wijlen Bep van Klaveren zich niet zou hoeven te schamen.

Slacht Schiedam kip met gouden eieren?
Boekhoudkundig probleem gemeente stort Jenevermuseum in ravijn
Wij vinden deze kromme en onprofessionele wijze van boekhouden om het eigen falen te verdoezelen een wonderlijke vorm van cultuurbeleid. Een objectieve bepaling van de kracht en betekenis moeten leidend zijn. Hanteren van een kaasschaafmethode die minder schadelijk is, is meer dan wenselijk: Jenever terug in het basispakket.

Chronologie en waar in te zien
De Chronologie kun je als papieren boekwerk raadplegen in de bibliotheek van het Jenevermuseum en in het Gemeentearchief.

Tekst
Rob Batenburg, Cor Bouwstra, Jos Gunneweg, Ronalt Osterholt

Fotobijschrift (v.l.n.r.)
Hans van der Vlist (voorzitter st De Schiedamse Molens), Cor Bouwstra (destijds directievoerend architect project GBK en mede samensteller Chronologie), Jos Gunneweg (initiatiefnemer project, destijds directeur st DSM / projectmanager daarna directeur GBK en samensteller Chronologie), Rob Batenburg (destijds bedrijfsleider Restauratie Werkplaats Schiedam, bouwer van de branderij en mede samensteller Chronologie), Laurens Priester (gemeentearchivaris), Ronalt Osterholt (destijds projectarchitect GBK en mede samensteller Chronologie), Carola Mul-Stöver (destijds collectiebeheerder GBK), Inge Timmermans (destijds stafmedewerker P.R. en Fondsenwerving GBK), Domien Akkermans (bedrijfsleider Restauratie Werkplaats Schiedam), Arij Groenewegen (directeur Nationaal Jenevermuseum Schiedam)